Bamya Yetiştiriciliği Bamya, sıcak iklimlerde yetişen, dona dayanıklı olmayan, Ebegümecigiller familyasından bir bitki türüdür. Ilıman iklimlerde bir yıllık, tropik iklimlerde ise çok yıllık olarak yetişebilir. Anavatanı Afrika olup, Etiyopya ve Sudan'da çok eski tarihlerden beri yetiştiriciliği yapılmaktadır. Yaprakları asma yaprağına benzeyen bamyanın meyvesi 5 bölmeli, yuvarlak tohumlu, yeşilimsi gri renktedir ve yenilebilir özelliktedir. Ekimi, ot temizliği ve hasadı fazla iş gücü gerektirmez. Oldukça verimsiz topraklarda neredeyse susuz yetiştiğinden, kalabalık aileler tarafından dar alanlarda sıklıkla yetiştirilmiştir. Bamya üretimini sınırlayan en önemli özellik ise gövde, yan dal, meyve ve yapraklarında bulunan ve temas sırasında kaşıntıya neden olan tüylerdir. Bu tüylerin hasat sırasında kullanılan eldivenleri bile deldiği bilinmektedir. Bamya Ekolojik İstekleri Sıcak iklim sebzesi olan bamya, soğuklara duyarlı bir yapıya sahiptir. Özellikle geceleri serin olan bölgelerde gelişimi yeterli olmaz ve meyve verimliliği düşer. Akdeniz ve Ege başta olmak üzere Marmara ve Karadeniz'de soğuklardan çok etkilenmeyen bölgelerde üretimi yapılmaktadır. Ortalama hava sıcaklığının 15-20 derece, toprak sıcaklığının ise 15 derece olduğu bahara geçiş döneminde tohum ekimi yapılmalıdır. Bamyanın Toprak İsteği Toprak isteği yönünden çok seçici bir bitki değildir, fakat ekonomik olarak kaliteli üretim, derin, geçirgen, kumlu topraklarda yapılmalıdır. Marmara bölgesinde ise kıraç arazilerde hiç su ve gübre vermeden bamya üretimi yapılabilir. İlkbaharda toprak derin olmayacak şekilde sürülür. Birkaç gün güneşlenmesi sağlandıktan sonra tohum ekimi gerçekleştirilir. Çok nemli toprak, özellikle de tohum dönemindeyken kaliteyi düşürücü etki yapar ve külleme hastalığına neden olur. Bamya Hasadı Bamya, bitkiler içinde hasadı en zor olanlardan biridir. Çeşitlere ve sıcaklığa bağlı olarak tohum ekiminden 40-60 gün kadar sonra çiçeklenme başlar. Kullanım amacına ve çeşit özelliğine göre çiçeklenmenin 1-3 ve 4. günü hasadı yapılır. Hasat zamanının belirlendiği bir diğer özellik de meyve iriliğidir. Normal boyunun üçte biri kadar olduğunda bamya hasat edilir. Çünkü bamya büyüdükçe sertleşir, tohumları ağıza gelecek şekilde irileşir ve yemeklik değerini kaybeder. Hasat yaklaşık 1,5-4 ay arasında devam eder. Her toplamadan sonra yeni bitkiler olgunlaşır. Bu yüzden 4 ay boyunca her gün ya da gün aşırı hasat yapılır. Bamya hasadı, meyvelerinin çok küçük olması, sap yaprak ve gövdedeki kaşındırıcı tüyler yüzünden çok yorucu ve zorlu bir uğraştır. Hasat, meyvelerin aşağıya çekilmesi yoluyla gerçekleştirilir. İyi çalışan bir işçi günde 10-15 kg bamya toplayabilir. Amasya çiçek bamyası gibi daha zorlu türlerde ise hasadı yapacak işçi bulmak zor olabilir. Bamya Hasat Sonrası İşlemler Sabah serinliğinde toplanan bamyalar bir yerde istif edilir. İstiflenen bamyalar daha sonra ayıklanarak boylarına göre ayrılır. Üzerlerine yapışmış olan kuru çiçekler temizlenir. Bu sırada gözden kaçmış ve ticari değerini düşürecek kadar büyümüş bamyalar tohumlamada kullanmak üzere kenara bırakılır. Hasat edilen yemeklik bamyalar küçük torbalara alınarak zaman geçirmeden pazara sunulur. 7 derece civarındaki kontrollü depolarda 10 gün süreyle tazeliğini koruyabilir. Bamya Yetiştiriciliğinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Yukarıdaki adımlar ve bilgiler doğrultusunda bamya yetiştiriciliği, doğru tekniklerle yapıldığında hem verimli hem de ekonomik olarak kazançlı bir uğraş olabilir. Bamya, hem besleyici değerleri hem de tarımsal değeri ile önemli bir bitki türüdür. |
oktay
29 Mayıs 2024 ÇarşambaBamyada yaprak bitine için ne tür ilaç kullanmak lazım
Cevap yazAdmin
29 Mayıs 2024 ÇarşambaMerhaba Oktay Bey,
Bamya bitkisinde yaprak bitleriyle mücadele etmek için organik veya kimyasal ilaçlar kullanılabilir. Organik seçenekler arasında neem yağı, sabunlu su veya sarımsak püresi gibi doğal çözümler bulunur. Kimyasal ilaçlar için ise bitki koruma ürünleri satan yerlerden yaprak bitlerine özel insektisitler alabilirsiniz. İlaç kullanmadan önce mutlaka etiket talimatlarını dikkatlice okumanızı ve tavsiyelere uymanızı öneririm.
Nafi
29 Mayıs 2024 ÇarşambaMerhaba Oktay Bey, bamya üzerinde oluşan bitler için böcek ilacı faydalı olacaktır. Tarım ilaçları satılan yerlerde bu böcek türüne özel olan ilaçları alarak kullanabilirsiniz. Daha ilk kullanımlarda bile beklenen sonuç görülecektir.
Soru Sor / Yorum Yap